ВОЛИНСЬКЕ МІСТЕЧКО ТОРЧИН У ДРУГІЙ ПОЛОВИНІ XVI ‒ ПЕРШІЙ ПОЛОВИНІ XVII ст.

Andriy ZAYATS

Анотація


Прослідковано витоки міського статусу Торчина та шлях потрапляння його до володінь луцького римо-католицького єпископства. Показано механізм залюднення міста та його просторові межі. Незначна чисельність населення Торчина дозволяє класифікувати його як мале місто (містечко). Торчин мав замок, а міські укріплення були дерев’яно-земляними. У Місто мало дві брами, а основна маса будівель була дерев’яною. Будинки міської знаті знаходилися при ринку, де розташовувалася ратуша. Серед культових споруд Торчина фіксуються: церкви і костели. Міське самоврядування забезпечувалося привілеєм на маґдебурзьке право (1540 р.). Чисельність райців та лавників була традиційною для волинських міст. З’ясовано велику роль торгів та ярмарків у економічному житті Торчина. Місто інколи віддавалося в оренду. Проаналізовано непрості стосунки міщан із шляхтою. Соціально-економічний рівень розвитку Торчина в поєднанні з культовими спорудами у місті робили його певним центром для оточуючої його округи.

Ключові слова: Волинь, Торчин, римо-католицька єпископія, маґдебурзьке право, міщани, шляхтичі


Повний текст:

PDF

Посилання


Aktova knyha. 1561. Tsentralnyi derzhavnyi istorychnyi arkhiv Ukrainy u Kyievi (dali – TsDIA Ukrainy u m. Kyievi). Fond 25, opys 1, sprava 3. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1562. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 4. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1563. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 5. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1564. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 6. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1565. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 7. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1566. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 8. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1567. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 9. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1568. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 10. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1569. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 11. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1570. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 12. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1572. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 13. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1576. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 16. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1578. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 18. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1579. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 19. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1579. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 20. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1580. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 21. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1580. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 22. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1581. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 23. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1582. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 26. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1583. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 30. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1584. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 31. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1584. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 33. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1585. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 34. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1586. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 35. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1592. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 42. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1593. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 44. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1594. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 45. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1597. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 47. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1596. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 49. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1597. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 50. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1597. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 51. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1598. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 53. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1598. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 54. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1599. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 55. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1599. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 57. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1601. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 62. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1601. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 63. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1602. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 64. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1602. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 66. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1603. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 67. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1604. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 70. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1605. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 73. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1605. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 75. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1606. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 76. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1606. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 77. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1607. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 78. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1608. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 80. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1609. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 84. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1608. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 85. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1610. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 86. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1610 TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 88. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1611. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 90. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1612. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 93. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1613. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 94. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1613. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 95. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1614. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 97. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1614. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 98. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1614. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 99. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1615. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 100. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1615. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 101. (in Ukrainian

Aktova knyha. 1617. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 108. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1618. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 109. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1618. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 110. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1619. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 111. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1620. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 112 (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1619. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 113. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1619. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 114. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1620. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 116. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1620. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 118. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1620. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 119. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1621. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 120. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1621. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 121. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1622. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 122. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1621. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 123. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1622. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 131. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1623. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 134. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1624. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 137. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1624. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 140. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1625. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 141. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1625. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 142. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1625. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 145. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1626. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 148. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1626. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 149. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1627. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 157. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1628. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 158. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1628. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 159. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1628. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 162. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1628. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 163. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1628. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 164. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1629. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 167. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1629. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 168. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1629. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 170. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1630. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 172. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1630. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 174. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1631. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 176. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1631. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 178. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1631. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 179. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1631. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 180. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1632. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 181. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1632. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 184. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1569. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 185. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1633. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 187. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1633. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 189. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1634. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 191. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1634. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 193. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1635. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 197. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1636. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 203. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1639. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 216. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1639. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 217. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1639. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 218. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1639. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 220. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1640. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 222. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1646. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 246. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1571. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 458. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1574. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 25, opys 1, sprava 459. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1585. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 26, opys 1, sprava 5. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1596. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 26, opys 1, sprava 10. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1606. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 26, opys 1, sprava 15. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1608. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 26, opys 1, sprava 17. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1623. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 26, opys 1, sprava 31. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1567. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 2. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1568. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 3. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1578. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 11. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1587. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 20. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1588. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 21. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1590. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 23. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1592. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 25. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1595. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 28. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1596. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 29. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1598. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 31. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1616. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 48. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1620. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 52. (in Ukrainian)

Aktova knyha. 1646. TsDIA Ukrainy u m. Kyievi. Fond 28, opys 1, sprava 82. (in Ukrainian)

Aktу Lytovskoi metryky. Sobran. F. N. Leontovychem (Warshawa, 1896), t. 1, vуp. 1. (1413–1498 hh.). (in russian)

Arhiwớm Głớwny Akt Dawnych. Archiwum skarbu koronnego, sygn. 31. (in Ukrainian)

Halytsko-Volhyniaskyi litopys. Doslidzhennia. Tekst. Komentar uporiad. Mykola Kotliar, (Kyiv: Naukova dumka, 2002). (in Ukrainian)

Krykun, Mykola. “Chyselnist naselennia Volhyniaskoho voievodstva u druhii chverti XVII stolittia.” Mykola Krykun, Voievodstva Pravoberezhnoi Ukrainy u XVI – XVII stolittiakh. Statti i materialy. Lviv: UKU 2012. 223‒235. (in Ukrainian)

Lutska zamkova knyha 1560–1561 rr. Pidhotuvaly do vydannia V. M. Moisiienko, V. V. Polishchuk, (Lutsk, 2013). (in Ukrainian)

Metrуka Vialikaha Kniastva Litoўskaha. Kn. №35 (1551–1558). Padrуkhtavaў A. A. Miatselski (Minsk: Belorusskaia navuka 2020). (in Russian)

Rossiyskiy gosudarstvennyy arkhiv drevnikh aktov v g. Moskve (RGADA), f. 389, op. 1, d. 23. (in Russian)

Rossiyskiy gosudarstvennyy arkhiv drevnikh aktov v g. Moskve (RGADA), f. 389, op. 1, d. 202. (in Russian)

Rossiyskiy gosudarstvennyy arkhiv drevnikh aktov v g. Moskve (RGADA), f. 389, op. 1, d. 319. (in Russian)

Torhivlia na Ukraini, XIV – seredyna XVII stolittia: Volhynia i Naddniprianshchyna, uporiad. V. M. Kravchenko, N. M. Yakovenko, (Kyiv, 1990). (in Ukrainian)

Ukrainske povsiakdennia rannomodernoi doby: zbirnyk dokumentiv. Vyp. 1: Volhynia XVI st. (Kyiv: Vyd-vo Feniks, 2014). (in Ukrainian)

Vitoldiana. Codex privilegiorum Vitoldi Magni ducis Lithuaniae 1386–1430. Zebrał i wydał Jerzy Ochmański. (Warszawa; Poznań, 1986). (in Polish)

Volumina Constitutionum, (Warszawa: Wydawnictwo sejmowe 2010), т. III, vol. 1, (1611–1626). (in Polish)

Voronchuk, Iryna. Naselennia Volhyniai v XVI – pershii polovyni XVII st.: rodyna, domohospodarstvo, demohrafichni chynnyky. Kyiv: Natsionalnyi naukovo-doslidnyi instytut ukrainoznavstva ta vsesvitnoi istorii, 2012. (in Ukrainian)

Zaiats, Andrii. Miske suspilstvo Volhyniai XVI ‒ pershoi polovyny XVII st. Lviv: LNU imeni Ivana Franka, 2019. (in Ukrainian)

Źrớdła dziejowe, t.19, (Warszawa. 1889). (in Polish)




DOI: http://dx.doi.org/10.30970/fhi.2024.25.4522

Посилання

  • Поки немає зовнішніх посилань.