ІСТОРИЧНИЙ РАКУРС ПРЕДМЕТА КРИМІНАЛІСТИКИ

Yaroslav Ivanytskyi

Анотація


Розглянуто основні позиції вчених-криміналістів щодо визначення поняття предмета криміналістики крізь призму історичного розвитку цієї науки. Наведено приклади закріплення криміналістичних положень у джерелах права стародавніх держав та способи їх застосування тогочасними правоохоронними органами, описано первинні тактичні прийоми та основні передумови для використання досягнень науки і техніки з метою розслідування злочинів, охарактеризовано період консолідації криміналістичних знань та виокремлення криміналістики у спеціальну юридичну науку. Основну частину дослідження присвячено проблематиці визначення поняття предмета криміналістики, як одного із основних теоретичних положень цієї науки, у працях європейських та радянських науковців. Представлено міркування «засновника» криміналістики – Г. Гросса, щодо поняття криміналістики та її місця серед наук кримінального циклу, висвітлено думки його послідовників та проаналізовано позиції інших науковців у сферах криміналістики та кримінального процесу щодо природи криміналістики, її суті і предмета. Особливу увагу в цьому контексті приділено найпоширенішому у сучасному науковому середовищі тракту­ванню предмета криміналістики через досліджувані нею закономірності механізму злочину, закономірності виникнення інформації про злочин і його учасників, закономірності збиран­ня, дослідження, оцінювання і використання доказів. Розглянуто питання щодо передумов появи цього визначення, його аргументації Р.С. Бєлкіним та критики іншими науковцями, відображено використання цієї дефініції у криміналістичній доктрині сьогодення. Також автор запропонував власне бачення поняття предмета криміналістики в контексті викладеного матеріалу та сучасних соціально-економічно-правових реалій України.


Ключові слова


закономірності, злочинність, поняття криміналістики, криміналістичні рекомендації, тактичні прийоми

Повний текст:

PDF

Посилання


Barshev, Ya. I. (1841). Osnovaniya ugolovnogo sudoproizvodstva, s primeneniem k rossiyskomu ugolovnomu sudoproizvodstvu [Grounds of criminal proceedings, with the Russian criminal trial]. St. Petersburg: Tipografiya vtorogo otdeleniya sobstvennoy e. i. v. kantselyarii [in Russian].

Belkin, R. S. (2001). Kurs kriminalistiki: Ucheb. posobie dlya vuzov. 3-e izd., dop. [Course of criminalistics: Textbook. manual for schools]. Moskva: Yuniti-Dana. Retrieved from http://crimlib.info/images/a/af/%D0%9A%D1%83%D1%80%D1%81_%D0%BA%D1%80%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B8._%D0%92_3-%D1%85_%D1%82._%D0%A2.1._%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BA%D0%B8%D0%BD_%D0%A0.%D0%A1_2001%2C_3-%D0%B5_%D0%B8%D0%B7%D0%B4..pdf [in Russian].

Belkin, R. S., & Krasnobaev, Yu. I. (1967). O predmete sovetskoy kriminalistiki [On the subject of Soviet criminalistics]. Pravovedenie – Jurisprudence, 4, 90–94 [in Russian].

Vinberg, A. I. (1950). Predmet i metod sovetskoy kriminalistiki [Subject and method of Soviet criminalistics]. A. I. Vinberg, & S. P. Mitrichev (Ed.). Moskva: Gosyurizdat [in Russian].

Gross, G. (2001). Rukovodstvo dlya sudebnyih sledovateley kak sistema kriminalistiki [Handbook for examining magistrates as a system of criminalistics]. Moskva: LeksEst [in Russian].

Danshyn, M. V. (2013). Predmet kryminalistyky: kontseptualni pidkhody ta dyskusiini pohliady [Subject of criminalistics: conceptual approaches and debatable views]. Visnyk Kharkivskoho natsionalnoho universytetu imeni V.N. Karazina, seriia «Pravo». Bulletin of Kharkiv V.N. Karazin’ National University, Series «Law», 15, 136–140. Retrieved from file:///C:/Users/User1/Downloads/VKhIPR_2013_1077_15_35.pdf [in Ukrainian].

Danshyn, M. V. (2013). Pro ob’iekt i predmet kryminalistyky ta yii zv’iazky z inshymy yurydychnymy naukamy [About the object and subject of сriminalistics and its relationship with other legal science]. Zbirnyk naukovykh prats Kharkivskoho natsionalnoho pedahohichnoho universytetu imeni H.S. Skovorody «Pravo». Collection of scientific papers of Kharkiv National Pedagogical University after G.S.Skovoroda «Law», 20, 98–107 [in Ukrainian].

Kyrychenko, O. A. (2002). Istoriia, suchasnyi stan ta perspektyvy rozvytku kryminalistyky [History, current state and development prospects of Criminalistics]. Aktualni problemy suchasnoi kryminalistyky: Mater. mizhnarodnoi naukovo-praktychnoi konferentsii – Actual problems of modern criminalistics: Mater. From International Scientific and Practical Conference. Simferopol: DOLIА [in Ukrainian]. 36–48

Kohutych, I. I. (2008). Kryminalistyka: kurs lektsii [Criminalistics: a course of lectures]. Kyiv: Atika [in Ukrainian].

Kohutych, I. I. (2015). Metodolohichni problemy kryminalistyky [Methodological problems of сriminalistics]. (Vols. 1–2). Ternopil: Pidruchnyky i posibnyky [in Ukrainian].

Kolmakov, V. P. (1973). Vvedenie v kurs nauki sovetskoy kriminalistiki. Lektsiya [Introduction into the course of the Soviet criminalistics. Lecture]. Odessa: Izd-vo OGU [in Russian].

Belkina, R. S. & Zuykova, (G. G. Ed.) (1968). Kriminalistika [Сriminalistics]. Moskva: Yurid. lit. [in Russian].

Varfolomeieva, T. V., Honcharenko, V. H., Boiarov, V. I. et al. (Ed.). (2011). Kryminalistyka. Akademichnyi kurs [Сriminalistics: Academic course]. Kyiv: Yurinkom Inter [in Ukrainian].

Piaskovskyi, V.V., Chornous, Iu. M., Ishchenko, A. V., Alieksieiev, O. O. et al. (Ed.). (2015). Kriminalistika [Сriminalistics]. Kyiv: «Tsentr uchbovoi literatury». Retrieved from http://culonline.com.ua/Books/Kriminalistika_Pyaskovsky.pdf [in Ukrainian].

Shepitko, V. Iu., Konovalova, V. O., Zhuravel, V. A. et al. (2008). Kriminalistika [Сriminalistics]. Kharkiv: Pravo. Retrieved from https://vk.com/doc15045694_249250861?hash=f48002989a63485494&dl=3c471196b021a895cb [in Ukrainian].

Manns, G. Yu. (1921). Kriminalistika, kak prikladnaya distsiplina i predmet prepodavaniya [Criminalistics as an applied discipline and subject of teaching]. Sbornik trudov professorov i prepodavateley Gosudarstvennogo Irkutskogo Universiteta. Otdel I – nauki gumanitarnyie – Proceedings of the professors and teachers of the State University of Irkutsk. Unit I – humanitarian sciences, 2, 139–164 [in Russian].

Mitrichev, S. P. (1952). Predmet sovetskoy nauki kriminalistiki i ee mesto v sisteme yuridicheskih nauk [The subject of the Soviet science of criminalistics and its place in the system of legal sciences]. Sots. zakonnost – Soc. Legality, 3, 15–26 [in Russian].

Potapov, S. M. Vvedenie v kriminalistiku (1946). [An introduction to the criminalistics]. Moskva: RIO VYuA Krasnoy Armii. Retrieved from http://www.twirpx.com/file/1814014/ [in Russian].

The Coordinating Bureau of criminalistics issues (1969). Problems of criminalistics: Abstracts of scientific conference. Moscow.

Rossinskaya, E. R. (2012) Reviziya opredeleniya predmeta kriminalistiki: za i protiv [Revising the Definition of Subject of Criminalistics: Pros and Cons]. Biblioteka kriminalista – Criminalist’s Library, 4, 328–335. Retrieved from http://bkrim.ru/archive/5.html [in Russian].

Sokol, V. Yu. (2012). Lyudvig fon Yagemann – osnovatel nauchnoy sistemyi rassledovaniya prestupleniy i kriminalistiki [Ludwig von Yagemann – the founder of scientific system of investigation of crimes and criminalistics]. Vestnik Krasnodarskogo universiteta MVD Rossii – Bulletin of the Krasnodar University of the MIA of Russia, 2, 62–68. Retrieved from http://cyberleninka.ru/article/n/lyudvig-fon-yagemann-osnovatel-nauchnoy-sistemy-rassledovaniya-prestupleniy-i-kriminalistiki [in Russian].

Strogovich, M. S. (1942). Predmet kriminalistiki i ee sootnoshenie s ugolovnyim protsessom [The subject of criminalistics and its relationship with the criminal process]. Trudyi Voenno-yuridicheskoy akademii – Proceedings of the Military Law Academy, 2, 6–11 [in Russian].

Tishchenko, V. V. (2013). Kryminalistyka [Сriminalistics]. Odesa: Feniks [in Ukrainian].

Tregubov, S. N. (1915). Osnovyi ugolovnoy tehniki. Nauchno-tehnicheskie priemyi rassledovaniya prestupleniy: Prakticheskoe rukovodstvo dlya sudebnyih deyateley [The Basics of criminal techniques. Scientific and technical methods of investigation of crimes: A Practical Guide for court officials]. Petrograd: Pravo. Retrieved from http://adhdportal.com/book_1579.html [in Russian].

Yakimov, I. N. (2003) Kriminalistika. Rukovodstvo po ugolovnoy tehnike i taktike [Criminalistics. Guidance of criminal techniques and tactics]. Moskva: LeksEst. Retrieved from http://www.juristlib.ru/book_10432.html [in Russian].




DOI: http://dx.doi.org/10.30970/vla.2016.63.5167

Посилання

  • Поки немає зовнішніх посилань.