ПОСТКОЛОНІАЛЬНА СУПЕРЕЧНІСТЬ: ЦІННІСНА МОДЕРНІЗАЦІЯ ЧИ ПОСТРАДЯНСЬКА СТАГНАЦІЯ?

Yaroslav Pasko

Анотація


Присвячено дескриптивним змінам та нормативним засадам модернізації в Україні та Польщі. Увагу сфокусовано на культурно-інституційному підґрунті соціальних змін, соціальному впливі правлячого класу та інтелектуалів на формування нового “соціального дизайну”. В процесі аналізу актуалізовано ціннісну ідеологічну суперечність між двома антиномічними версіями модернізації: економічній оптимізації versus ціннісної еволюції. Йдеться про суперечність між травматичним досвідом, похідним від зовнішніх впливів, не пов’язаним із соціальними та культурними вимогами громадянського суспільства, та іншою моделлю: соціальним продуктом реформаторських еліт, які, попри довготривалий окупаційний спадок, стали рушійною силою процесів комплексної модернізації.

Осмислюється роль ціннісних і культурних передумов у процесі соціальних змін. Аналіз сфокусовано на різних аспектах модернізації, вимірах християнського та економічного лібералізму, ціннісного консерватизму та комунітаризму. Реконструйовано життєсвіт представників середнього класу: інтелектуалів, підприємців, представників католицької церкви, які відіграли визначальну роль у просуванні емансипаційної моделі соціального розвитку, відтворили спільну з Європою соціальну архітектоніку, цінності самовираження.
Ключові слова: ціннісна модернізація, колоніальне і постколоніальне суспільство, егалітаризм, функціоналізм.


Повний текст:

PDF

Посилання


1. Головаха Є. Соціальний цинізм і аномія в українському суспільстві: загальна динаміка і загальні зміни / Є. Головаха // Українське суспільство: моніторинг соціальних змін / за ред. В. Ворони, М. Шульги. – К. : Інститут соціології НАН України, 2014. – С. 38–56.

2. Карась А. Етика свободи і солідарності в громадянському суспільстві / А. Карась // Громадянське суспільство: Незалежний культурологічний часопис “Ї”. – 2001. – С. 110–138.

3. Пасько Я. Передмова // Краснодебскі З. Демократія периферій. – К. : Талком, 2016. – С. 4–9.

4. Пасько Я. Соціальна держава і громадянське суспільство : співпраця versus протистояння / Я. Пасько. – К. : Парапан, 2008.

5. Резнік О. Декларативна авторитарність масової свідомості українців : реальні та фіктивні загрози демократії / О. Резнік // Громадянське суспільство та демократичні трансформації в Україні після революції гідності. – К. : Агора, 2017. – С. 26–31.

6. Саїд Е. Культура й імперіалізм / Е. Саїд. – К. : Український науковий інститут Гарвардського університету, 2007.

7. Сімончук О. В Середній клас у соціальній структурі українського суспільства / О. Сімончук // Структурні виміри сучасного суспільства : навчальний посібник. – К. : Інститут соціології НАН України, 2006. – С. 210–256.

8. Bottici H. Imaginal Politics. Images beyond imagination and the imaginary / H. Bottici. – Washington: Columbia University Press, 2014.

9. Buksinski T. Transformations and continuations. The case of Central-Eastern Europe / T. Buksinski. – Poznan, 2011.

10. Dzielski M. Budowa historychnego kompromisu. / M. Dzielski // Odrodzenie ducha – budowa wolności Pisma zebrane, – Krarów: Znak, 1995. – S. 292–293.

11. Dzielski M. Duch nadchodzącego czasu / M. Dzielski // Odrodzenie ducha – budowa wolności Pisma zebrane. – Krarów: Znak, 1995.

12. Dzielski M. Polityka polska dziś. / M. Dzielski // Odrodzenie ducha – budowa wolności Pisma zebrane. – Krarów: Znak, 1995. – S. 919–943.

13. Dzielski M. Rebirth of the spirit – the construction of freedom / M. Dzielski. – Krarów: Znak, 1984.

14. Dzielski M. The spirit of the coming time / М. Dzielski // Rebirth of the spirit – the construction of freedom Writings. – Krarów: Znak, 1995. – S. 249–269.

15. Eisenstadt Sh N. Paradoxes of Democracy. Fragility, Continuity and change / Sh. N. Eisenstadt. – Washington D.C.: The Woodrow Wilson Center Press, 1999.

16. Gavel V. Sila bezsilnych / Vaclav Gavel // Thriller i inne eseje. – Warszawa: Nezależna Ofi cyna Wydawnicztwa, 1988. – S. 92–97.

17. Giżewska E. Filosofi a publiczna Solidarnosci 1980–1981 z perspektywy republikańskiej tradycji politycznej / Elżbieta Giżewska. – Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2010.

18. Gorski E. John Paul II’s idea of Universalism / E. Gorski // Dialog and Universalism. – 2006. – No. 11–12.

19. Gra o własnośc. Rozmowa z Janushem lewandowskim // Przeglad Polityczny. – 1992. – No 1–2 (14–15).

20. Haran O., Burkovski A. Before and after Euromaidan : European Values verus proRussian Attitudes / O. Haran, А. Burkovski // Religion and Society in East and West. R SEW 5–6. – Vol. 42., 2014. – P. 13–16.

21. Havel V. Esceje polityczne / Vaclav Havel. – Warszawa: Krag, 1984.

22. Kaziemierz P. Czy Miroslaw Dzielski byl liberalem? / P. Kaziemierz, Z. Sowa // Sociologia, Społeczeństwo-Polityka., Rzeszow Wsp. – 1992. – S. 112–165.

23. Kolakowski L. Tezy o nadziej i beznadziejności / L. Kolakowski // Czy diabeł może być zbawiony..– London: Anex. 1984. – S. 286–299.

24. Krasnodębski Z. Większego cudu nie bedzie: Zebrane eseje i szkice / Zdzisław Krasnodębski. – Krakow: Ośrodek Myśli Politycznej, 2011.

25. Krueger A. The Political Economy of the Rent-seeking Society / A. Krueger // Rentseeking society. American Economic Reweigh. – 1981. – P. 291–303.

26. Kundera M. The Tragedy of Central Europe / M. Kundera // From Stalinizm to Pluralizm. A documentary History of Eastern Europe since 1945, ed. Gale Stokes. – New York: Oxford University Press 1991. – S. 220–228.

27. Kuroń J. Myśli o programie działania / Jacek Kuroń // Polityka i odpowiedzialność. – 1984.

28. Kuron J. Zasady ideowe / Jacek Kuron // Zło, ktore czynię. – 1984. – S. 37–60.

29. Michnik A. Szanse polskiej demokracji / Adam. Michnik. – London Aneks, 1984.

30. Micknik A. List z MokotovaGrudniowe recolekcje / Adam. Michnik // Krytyka. – 1983. – No. 16. – S. 11–22.

31. Minakov M. Noworossija and Transnationalism of the Unrecognized Post-Soviet nations / M. Minakov // Transnational Ukraine? Networks and Ties that infl uence (d) Contemporary Ukraine / Ed. T. Beichelt and S. Worschech. – 2017. – P. 65–88.

32. Moore D. Ch. Is the Post in Postcolonial the Post in Post-Soviet? / D. Ch. Moore // Global Postcolonial Critique. – 2004. – T. 116. – No. 1.

33. Offe C. Drogi transformacji. Doświadczenia wschodnioeuropejskie i wschodniemieckie, przeł Zbizniew Pucek, Pwn / Claus Offe. – Warszawa; Krakow 1999. – Rozd. III : Demokratyczny projekt kapitalizmy? Teoria demokracji wobec potrojmego procesu transformacji w Europe środkowoWschodniej.

34. Ost D. Solidarnośc a polityka antypolityki. Europejskie Centrum Solidarności / David Ost. – Gdańsk, 2014.

35. Paczkowski A. European Remembrance between the East and West / A. Paczkowski // European Remembrance. Symposium of European Institutions dealing with 20 thecentury. History Lectures, Discussions, commentaries. – 2016. – P. 59–67.

36. Polanyi K. The Great Transformation. The Political and Economic Origins of Our Time / Karl Polanyi. – Boston, 1962.

37. Reykowski Y. Sens porozumień Okreglego Stolu / Yanusz Reykowski // Kultura. – 1999. – No. 619. – S. 13–28.

38. Riabczuk M. Ukraina. Syndrom postkolonialny / M. Riabczuk. – Wroclaw; Wojnowice: KEW, 2015.

39. Smolar A. Rocznice, pamięć i przyszłośc // W poszukiwamiu nowej tożsamości. – Warszawa, 2001. – S. 27–34.

40. Staniszkis J. For a Theory of Real Socialism / J. Staniszkis // Labour Focus on Eastern Eurpe. – 1987. – Vol. 9. – No. 2. – S. 17–21.

41. Szacki J. Liberalizm po Komunizmie. Demokracia, Filosofi a i Praktyka / Jerzy Szacki. – Krarów: Znak, 1994.

42. Tusk D. Prawo do politiki / D. Tusk // Przeglad Polityczny. – 1989. – No. 12.


Посилання

  • Поки немає зовнішніх посилань.


Lviv University Journal of Philosophy